Autonome winkelwagen wijst blinden en slechtzienden zelfstandig de weg
Zelfstandig boodschappen doen is voor veel mensen vanzelfsprekend, maar voor blinden en slechtzienden vaak een dagelijkse uitdaging. Onderzoekers van de Technische Hogeschool van Oost-Zwitserland (OST) laten met de autonome winkelwagen VIRAS zien hoe robotica en aandrijftechniek die drempel kunnen verlagen. De slimme winkelwagen begeleidt gebruikers door het volledige winkelproces: van boodschappenlijst en navigatie tot productherkenning en de weg naar de kassa.
VIRAS staat voor Visually Impaired Robot-Assisted Shopping en is ontwikkeld met één duidelijk doel: technologie inzetten om zelfstandigheid en maatschappelijke deelname te vergroten.
Robotica met directe maatschappelijke waarde
VIRAS is geen passief hulpmiddel, maar een actieve assistent. De winkelwagen navigeert zelfstandig door de supermarkt, herkent schappen en producten en ontwijkt dynamische obstakels zoals winkelend publiek. De gebruiker wordt ondersteund via spraak, geluidssignalen en haptische feedback, terwijl de regie volledig bij de persoon zelf blijft.
Projectleider Chantal Keller benadrukt het belang van die benadering:
“We ontwikkelen geen systeem dat taken overneemt, maar een assistent die mensen ondersteunt om zelfstandig te handelen. Dat is essentieel voor echte inclusie.”
Gebruikerstests laten zien dat de technologie breed wordt geaccepteerd en als veilig en intuïtief wordt ervaren.
Slimme sensoren en realtime navigatie
De technologie achter VIRAS combineert cameravisie, AI-gestuurde beeldherkenning en realtime routeplanning. Producten worden visueel herkend in het schap, waarna het systeem de gebruiker exact instrueert waar het gewenste artikel zich bevindt. Handbewegingen worden gevolgd om te bevestigen dat het juiste product in de winkelwagen is geplaatst. Zodra alle items zijn verzameld, begeleidt VIRAS de gebruiker naar de kassa.
De winkelomgeving wordt daarbij continu opnieuw geïnterpreteerd, zonder vaste infrastructuur en volledig aangepast aan veranderende omstandigheden.
Precisie-aandrijvingen als stille kracht
Een cruciale rol in het systeem is weggelegd voor de aandrijftechniek. De winkelwagen maakt gebruik van borstelloze DC-micromotoren van FAULHABER, gecombineerd met tandwielkasten en motion controllers. Deze zorgen voor een hoog koppel bij lage snelheden, vloeiende acceleratie en een vrijwel geruisloze werking.
Dat is essentieel in een supermarkt, waar gebruikers sterk vertrouwen op auditieve informatie. De stille en schokvrije beweging draagt direct bij aan veiligheid en comfort.
Getest in de praktijk
Tijdens praktijktests bleek vooral de nauwkeurige controle bij lage snelheid een belangrijk voordeel. De winkelwagen stopt exact voor het juiste schap, reageert direct op de bediening van de gebruiker en wisselt soepel van richting dankzij vierkwadranten-aansturing. Dit vergroot de veiligheid in smalle en drukke gangpaden.
Van winkelwagen naar modulair platform
VIRAS is opgezet als modulair systeem en biedt perspectief voor toepassingen buiten de supermarkt. Denk aan inzet in bouwmarkten, meubelzaken of musea, waar het systeem kan fungeren als mobiele gids. Ook voor andere doelgroepen – zoals ouderen, rolstoelgebruikers en mensen met cognitieve beperkingen – wordt gekeken naar aangepaste interfaces en functionaliteiten.
Daarnaast zien de onderzoekers kansen voor retailers zelf. Door realtime data over schappen en voorraad kan VIRAS in de toekomst ook bijdragen aan logistieke processen, zoals inventariscontrole en het signaleren van lege schappen.
Robotica die inclusie versnelt
Met VIRAS laat de OST zien hoe robotica, AI en precisie-aandrijftechniek samenkomen in een toepassing met tastbare impact. De autonome winkelwagen vergroot de zelfstandigheid van blinden en slechtzienden en maakt dagelijkse activiteiten toegankelijker.
Een krachtig voorbeeld van hoe robotica niet alleen efficiënter maakt, maar ook inclusiever.
Bron: Autonome winkelwagen VIRAS met FAULHABER-aandrijvingen